U M U T  
H A S T A N E S İ
Endoskopi Ünitesi
Endoskopi Ünitesi

Endoskopi Nedir?
 Endoskopi içi boşluklu organların bir aletle incelenmesidir. Bu alet hem görüntülemeyi hem de biyopsi gibi bazı işlemleri yapmaya olanak sağlar. Halk arasında “ışıklı hortum” olarak adlandırılmaktadır. Endoskopi yapılan organa ve yere göre farklı isimlerle anılır. Buna göre;

  • Özofagogastroduodenoskopi( Gastroskopi  ya da Üst GİS Endoskopisi de denir) : Yemek borusu, mide ve onikiparmak barsağı
  • Kolonoskopi : Tüm kalın barsaklar,
  • Rektosigmoidoskopi : Kalınbarsakların son kısımları olan rektum ve sigmoid,
  • Rektoskopi : Sadece rektum
  • Bronkoskopi:Nefes borusu, akciğer ve hava yolları.

Hastanemiz endoskopi ünitesi, gelişmiş aletleri ve  deneyimli personeli  ile hafta içi 09.00-18.00-cumartesi günleri 09.00-14.00 saatleri içerisinde, ayrıca acil durumlarda 7 gün, 24 saat, üst sindirim sistemi (yemek borusu, mide ve 12 parmak barsağı) , alt sindirim sistemi ( kalın barsaklar) endoskopilerini (kolonoskopi) ve bronkoskopi işlemlerini gerçekleştirmektedir. Ayrıca gerekli durumlarda bu işlemler aynı hastaya aynı seansta birarada da uygulanabilmektedir

Gastroskopi Kimlere Yapılmalıdır?

  • Yutma güçlüğü,  ağrılı yutma
  • Reflü Hastalığı (yemekten sonra ağıza gıda ya da mide suyu  gelmesi , mide ekşime ve yanmaları)
  • Nedeni belirsiz  öksürük, horlama nöbetleri ve ses kısıklıkları,
  • Nedeni kalp kaynaklı olduğu düşünülmeyen göğüs ağrıları
  • Yemeklerden sonra veya aç karnına mide sancılarınız ve ağrılarınız
  • Nedeni bilinmeyen kilo kaybı,
  • Karın ağrısı,
  • Karinda şişlik ve hazım problemleri
  • Kan düşüklüğü
  • B12 vitamin eksikliğinin nedenini  araştırmak
  • Uzun süreli ya da tekrarlayan ishal
  • Kusmalar,
  • Ailesinde mide ve bağırsak kanseri hikayesi olanlar,
  • 50 yaşını geçmiş olanlar,
  • Üst Sindirim sisteminden kanamalar ve kanama şüphesi,
  • Yanlışlıkla yabancı cisim yutulması,
  • Çekilmiş olan mide, göğüs ve karın filmlerde anormal bulgular bulunması sonrası, bunların doğrulanması ve gerekirse parça alınması

Gastroskopinin Faydaları Nelerdir?
Bu işlem doktorunuzun daha doğru teşhis koymasını ve bazı problemlerin tedavisini sağlar. Unutulmaması gereken şeylerden birisi yemek borusu, mide, barsaklar gibi içi boş organların hastalıklarının elle muayene ya da diğer tetkik yöntemleri ile ancak tahmini bir tanı konulabilir.  Bu organların en kesin ve net değerlendirmesi direk içlerini görerek yapmak en güvenilir yöntemdir. Bu işlemin yapılmasını reddetmek sizde bulunması muhtemel bir hastalığı ve onun yapabileceği istenmeyen durumları kabul etmeniz anlamına gelmektedir. 

Gastroskopi Hazırlık ve İşlem
Aç olmak gereklidir. Midenin incelenebilmesi için boş olmalıdır. Tetkikten bir gün önce gece 24.00’dan itibaren bir şey yemeyiniz. Tetkikten bir kaç saat öncesine kadar su içebilirsiniz.

Merkezimizde deneyimli doktor larımız tarafından öncelikle hastanın mevcut ek hastalıkları, varsa kullanmış olduğu ilaçlar da sorgulanarak bir ön hazırlık sonrası, EKG(kalp ritmi v hastalıkları yönünden) , hepatit vb. bulaşıcı hastalık taraması vb. ön testleri yapıldıktan sonra, işlem sırasında hastayı hem kalp hem solunum yönünden izlemeye olanak veren cihazlareşliğinde işleme alınır.

Eğer bir engel yoksa hastaya bir ön hazırlık olarak ilaç uygulanmalıdır. Öncelikle hastanın dil kökü ve küçük dil çevresi diş hekimlerinin de kullandığı bölgesel uyuşma yapan bir spreyle uyuşturulur. Bu bulantıyı ortadan kaldırır. Daha sonra da kol damarından rahatlatıcı ve hafif uyku yapıcı ilaçlar verilir. Endoskopi bu şekilde yapıldığı zaman çok rahat olur.Çoğu zaman hasta işlem bittikten sonra "Gerçekten gastroskopi yaptınız mı? Bitti mi?" diye sormaktadır. İşlem bittikten sonra hasta 2-3 saat sonra işinin başında olabiliyor.Ayrıca gerekirse endoskopi sonrası ayıltıcı ilaçlar da uygulanıp hastanın daha çabuk kendine gelmesi sağlanabilir Ama o gün araba kullanmasını ve aşırı dikkat gerektiren işler yapmasını istemiyoruz.

Bu muayene ağzınızdan küçük çaplı(8-10 mm), ucunda parlak ışığı olan, uzun ve bükülebilir bir tüpün yutturulması ile geçekleştirilir.Cihazın ucunda kamera vardır ve geçtiği bölgeleri bir televizyon ekranına yansıtır. Cihazı kullanan doktor elindeki kumanda düğmeleri ile bükülebilir tüpü ve dolayısıyla kamerayı  istediği bölgelere yönlendirerek inceleme yapar, isterse cihazın kanalından su verip yıkama, mide sıvısını çekme, hava verme ya da alma işlemleri yapabilir. Ayrıca gerekli görülen durumlarda hastalıklı görünen yerlerden doku örnekleri(biyopsi) alabilir. Bu işlemlerin hiçbirisi biyopsi dahil acı vermez, çünkü bu organlarımızın iç yüzeylerinin  dokunma duyusu yoktur.

Endoskop ile bazı tedavilerde yapılabilmektedir. Örneğin; Darlıkların genişletilmesi, polip denilen tümörlerin ve yabancı cisimlerin çıkarılması, kanayan damarların ve ülserlerin yakılarak ya da doku sertleştirici madde enjekte edilerek durdurulması gibi.
 
Gastroskopi nasıl yapılacak?
Endoskopi sırasında verilecek uyku verici ve sersemletici ilaçlar nedeniyle endoskopi sonrası size yardımcı olmak ve evinize kadar size eşlik etmek üzere bir yakınızını veya güvendiğiniz bir arkadaşınzı mutlaka getiriniz. Daha önce randevu verilen tarihte randevu saatinizden en az 15 dk önce endoskopi ünitenize başvurarak görevli hemşireye geldiğinizi bildiriniz. Yanınızda endoskopi istem kâğıdınızın olması endoskopide hekimin özellikle dikkat etmesi gereken noktaları uyarması açısından gerekli olacaktır.

Endoskopi odasına girmeden takma dişiniz varsa çıkarın. Size verilen takma diş kabında dişlerinizi muhafaza edebilirsiniz.  Üzerinizde yüzük, kolye vs takılarınızı dışarıda bırakınız.
Odaya girince endoskopi ekibi tarafından gösterildiği şekilde masaya uzanarak ağzınıza verilecek plastik dişliği ısıracaksınız. Plastik dişliği ısıracak şekilde ağzınızda tutmanız işlemi sizin için kolaylaştıracaktır. Endoskop ağzınıza verildiğinde burnunuzdan nefes almanız, yutkunmanız istendiğinde yutkunmanız ve ani hareketler yapmamanız en önemli kurallardır. Midenizin içine hava verilerek görüş alanı artırılacağı için hafif şişkinlik hissedebilirsiniz. Endoskopi sırasında öğürme refleksiniz dışında başka bir rahatsızlık duymayacaksınız.

Gastroskopiden Önce Önemli!!!
Mevcut hastalıklarınızı, İlaçlarınızı, Ameliyatları bildiriniz

  • Eğer varsa kalp, şeker, hipertansiyon, kanama bozukluğu, beyin damar hastalıkları vb. kronik hastalıklarınızı , geçirilmişkaza ve ameliyatlarınızımutlaka doktorunuz ve hemşirenize bildiriniz.
     
  • Sürekli kullanmanız gereken çoğu ilacı (tansiyon, kalp, tiroid ilaçları gibi) işlemden 3 saat önce az miktarda su ile beraber alabilirsiniz.
     
  • Kan sulandırıcı (Coumadingibi) ilaç kullanıyorsanız, doktorunuzu bu konuda mutlaka uyarmalısınız. Bu ilaçların kesilmesi  ve endoskopinin uygun bir zamana ertelenmesi gerekecektir.  Yine Aspirin gibi kan sulandırıcı bir ilaç kullanıyorsanız bunu da doktorunuza bildirip aşırı kanama durumunda tedavi için işini kolaylaştırabilirsiniz. Aspirin gibi ilaçlar endoskopiye engel olmamakla birlikte planlı bir endoskopiyse ve ilacın ara verilmesi tıbbi bir sorun yaratmıyorsa bir hafta önceden kesilmesi uygun olur.
     
  • Romatizmal kalp kapak hastalığı, geçirilmiş kalp zarı iltihabı (endokardit) veya kalp kapak değişimi ameliyatı geçirdiyseniz endoskopi öncesi koruyucu antibiyotik kullanmanız gerekeceğinden, bu konuda endoskopi hemşiresini  ve doktorunuz bilgilendiriniz.  

Endoskopiden sonra ne yapmalıyım?
 Endoskopiden sonra müşahede odasına alınacaksımız, burada 15-20 dk dinlenip, işlem sonrası kontroller ve bilinç durumunuz, hayati fonksiyonlarınız kontrol edilecek. Daha sonra endoskopi biriminden ayrılıp, sonuçları doktorunuza gösterebilirsiniz. Endoskopide kullanılan sakinleştirici ilaçlar işlem ve işlemden sonraki kısa bir dönemi hatırlamayı engellediği için, en iyisi doktorunuzla sağlıklı iletişim kurmak daha sonra söylediklerini hatırlayabilmek için mümkünse eve gidip dinlenip birkaç saat sonra ya da ertesi gün görüşmek  daha sağlıklı olabilir. İşlemden yarım saat sonrasına kadar sıcak içecekler içmemeniz, araç kullanmamanız önerilecektir.
 
Kolonoskopi
Alt sindirim sisteminin incelenmesi  işlemi yapılır. Kalın bağırsağın tamamı ile, ince bağırsağın son kısmı görüntülenir. Makattan (anüs) girilir. Önce  bu bölgedeki   anal fissür (çatlak) ,fistül ,hemoroit gözlenir,  bağırsak içinde ilerlenerek kanama, ülser, tümör, iltihap gibi lezyonlar  izlenir, gerekli görüldüğünde  müdahale  edilir, biyopsi alınabilir. Kanserin öncüsü olarak bilinen polipler çıkarılarak, ileride oluşabilecek  kanserden korunmuş olur.

Merkezimizde deneyimli doktor larımız tarafından öncelikle hastanın mevcut ek hastalıkları, varsa kullanmış olduğu ilaçlar da sorgulanarak bir ön hazırlık sonrası, EKG(kalp ritmi v hastalıkları yönünden) , hepatit vb. bulaşıcı hastalık taraması vb. ön testleri yapıldıktan sonra, işlem sırasında hastayı hem kalp hem solunum yönünden izlemeye olanak veren cihazlar eşliğinde işleme alınır.
 
Kolonoskopi Hangi Durumlarda Gereklidir?

  • Kilo kaybı bulunan ve kanser araştırılması yapılacak kişilere
  • Kansızlık nedeninin  araştırılması
  • Barsak düzeninizde değişiklikler,
  • Barsak tembellikleri, kabızlık ya da uzun süredir düzelmeyen ishaller,
  • Tuvalette dışkılıma ile kanamalar,
  • Çekilmiş olan karın ve barsak filmlerinde anormal bulgular varsa şüpheli lezyonların görülmesi ve bu lezyonlardan parça alınarak inceleme yapılması gerekli durumlarda;
  • Ülseratif kolit ve crohn hastalığı gibi kolit düşünülen veya takibi yapılan hastalara
  • Önceden kolon polibi tespit edilip takibi yapılacak hastalarda
  • Daha önceden kolon kanseri olduğu bilinen hastaların takibinde
  • Ailesinde kolon kanseri öyküsü olanlarda belli aralıklarla düzenli olarak

 
Kolonoskopiye hazırlık için neler yapmalıyım?
İyi bir inceleme için barsaklarınızın tamamen boş olması gerekmektedir. Bu amaçla işlemden önceki 8 saat boyunca herhangi bir şey yememeniz gerekmektedir. Ayrıca size randevu almaya gittiğinizde kolonoskopi hemşiresi tarafından tarif edilen diyete uymanız gerekmektedir. Bu diyette kabaca işlemden 2 gün öncesinden sulu diyetle ve ekmeksiz beslenme önerileri mevcuttur. Ayrıca işlemden önceki gün size barsak boşaltımı için verilecek ilacı tarif edildiği gibi kullanmanız gerekmektedir. Her biri 250 ml olan şişelerden birini saat 14.00-15.00 gibi birkaç defada 30-60 dk içinde bitiriniz. Hafif ve sulu diyetten oluşan akşam yemeğini  saat 18.00’de yeyiniz.  Aynı ilaçtan yine 250 ml. olan ikincisini saat 19.00’da birkaç defada 30-60 dk. içinde bitiriniz. Bu ilaçla birlikte gece boyunca tuvalete giderek barsaklarınız boşalmış olacak. Olası sıvı kaybını azaltmak ve barsak temizliğine katkı sağlamak için birlikte bol su içmeniz önerilir.  İşlem sabahı ayrıca makattan sıkılan bir ilacı kullanmanız istenecek, bu ilaç geriye kalan son barsak muhtevasını da temizlemeyi sağlayacaktır. Bu uygulamaları aksatmanız sizi tekrar böyle bir hazırlık yaparak yeniden randevu almak zorunda bırakabilir.
 
Kolonoskopiden Önce Önemli!!!
Mevcut hastalıklarınızı, İlaçlarınızı, Ameliyatları bildiriniz

  • Eğer varsa kalp, şeker, hipertansiyon, kanama bozukluğu, beyin damar hastalıkları vb. kronik hastalıklarınızı , geçirilmiş kaza ve ameliyatlarınızı mutlaka doktorunuz ve hemşirenize bildiriniz.
     
  • Sürekli kullanmanız gereken çoğu ilacı   (tansiyon, kalp, tiroid ilaçları gibi) işlemden 3 saat önce az miktarda su ile   beraber alabilirsiniz.
     
  • Kan sulandırıcı (Coumadin  gibi) ilaç kullanıyorsanız, doktorunuzu bu konuda mutlaka uyarmalısınız. Bu ilaçların kesilmesi  ve endoskopinin uygun bir zamana ertelenmesi gerekecektir.  Yine Aspirin gibi kan sulandırıcı bir ilaç kullanıyorsanız bunu da doktorunuza bildirip aşırı kanama durumunda tedavi için işini kolaylaştırabilirsiniz. Aspirin gibi ilaçlar endoskopiye engel olmamakla birlikte planlı bir endoskopiyse ve ilacın ara verilmesi tıbbi bir sorun yaratmıyorsa bir hafta önceden kesilmesi uygun olur.
     
  • Romatizmal kalp kapak hastalığı, geçirilmiş kalp zarı iltihabı (endokardit) veya kalp kapak değişimi ameliyatı geçirdiyseniz endoskopi öncesi koruyucu antibiyotik kullanmanız gerekeceğinden, bu konuda endoskopi hemşiresini  ve doktorunuz bilgilendiriniz. 

Kolonoskopi nasıl yapılacak?
Endoskopi sırasında verilecek uyku verici ve sersemletici ilaçlar nedeniyle endoskopi sonrası size yardımcı olmak ve evinize kadar size eşlik etmek üzere bir yakınızını veya güvendiğiniz bir arkadaşınzı mutlaka getiriniz.

Daha önce randevu verilen tarihte randevu saatinizden en az 15 dk önce endoskopi ünitenize başvurarak görevli hemşireye geldiğinizi bildiriniz. Yanınızda kolonoskopi istem kâğıdınızın olması kolonoskopide hekimin özellikle dikkat etmesi gereken noktaları uyarması açısından gerekli olacaktır.

Odaya girince endoskopi ekibi tarafından size verilecek kıyafeti giyerek  gösterildiği şekilde masaya uzanacaksınız. İşlemden önce ağrı giderici ve sakinleştirici ilaçlar damar yoluyla uygulanır. İşlem sırasında barsakları daha iyi görebilmek için içeriye verilen hava nedeniyle karında gerginlik hissedilebilir. Ancak uygulanananestezik ilaçlar sayesinde ağrı duyusu en aza indirilir.Daha sonra kolonoskopi aleti dikkatli bir şekilde makatın içine doğru itilerek kolonoskopi işlemine başlanır. Kolonoskopide asıl inceleme, kolonoskopu geri çekerken yapılır. Bu çekme işlemi en az 10 dakika sürmelidir. Kolonoskopi sırasında tedavi edici işlemler yapılabilir. Örneğin bağırsak kanserine dönüşme potansiyeli olan polipler, polipektomi yöntemi ile kolayca alınabilir.
 
Kolonoskopiden sonra ne yapmalıyım?
Kolonoskopiden sonra barsaklarınıza verilecek gazı çıkarmanız için tuvalete gitmeniz sizi rahatlatabilir. Birkaç saat bu gaz size bir miktar rahatsızlık verebilir. Müşahede odasında anestezi ilaçlarının etkisi azalana kadar 20-30 dk beklenip son kontroller yapıldıktan sonra üniteden ayrılabilir, sonuçlarınızı alabilirsiniz. Kendinizi hazır hissettiğinizde yarım saat sonra hafif yiyecek ve içeceklerle beslenmeye başlayabilirsiniz Araç kullanmamanız önerilecektir. Ayrıca biyopsi alınmışsa patoloji laboratuarından sonucunuzun ne zaman verileceği ile ilgili bilgi almalısınız. Doktorunuzla görüşmeyi uyku halinizden ve o anları , söylenenleri  unutabileceğiniz için birkaç saat sonraya veya ertesi güne erteleyebilirsiniz.